Top 10 + Làng nghề mây tre đan tại Việt Nam
Việt Nam nổi tiếng với nghề mây tre đan là một phần quan trọng trong di sản văn hóa dân tộc. Những sản phẩm từ mây tre không chỉ mang vẻ đẹp mộc mạc, gần gũi mà còn thể hiện sự khéo léo của người thợ thủ công. Từ các làng nghề như Phú Vinh, Liên Khê đến Tăng Tiến, mỗi nơi đều mang đến những sản phẩm độc đáo và đa dạng. Tham khảo bài viết dưới đây để tìm hiểu rõ hơn về 10 làng nghề mây tre đan tại Việt Nam.
1. Mây tre đan là gì?
Mây tre đan là một nghề thủ công truyền thống tại Việt Nam, trong đó nghệ nhân sử dụng nguyên liệu từ mây và tre để tạo ra các sản phẩm như đồ trang trí, đồ dùng gia đình và đồ nội thất. Những sản phẩm này không chỉ có giá trị thẩm mỹ cao mà còn thân thiện với môi trường, bền và dễ sử dụng.
2. Lịch sử nghề mây tre đan
Nghề mây tre đan là một trong những nghề thủ công truyền thống lâu đời của người Việt Nam, gắn liền với văn hóa và cuộc sống của người dân. Nghề này đã tồn tại và phát triển qua nhiều thế kỷ, để lại những dấu ấn sâu đậm trong tâm hồn người Việt.
Qua các triều đại phong kiến, ngành mây tre đan này phát triển mạnh mẽ với các sản phẩm đan lát tinh xảo phục vụ cả trong cung đình và đời sống dân gian. Trong thời kỳ hiện đại, dù gặp nhiều thách thức nhưng nghề mây tre đan vẫn được duy trì và cải tiến, trở thành sản phẩm xuất khẩu có giá trị, đồng thời giữ vai trò quan trọng trong việc bảo tồn văn hóa và phát triển kinh tế địa phương.
3. Làng nghề mây tre đan ở Việt Nam
3.1 Làng nghề mây tre đan Phú Vinh
Làng nghề Phú Vinh, thuộc xã Phú Nghĩa, Chương Mỹ, Hà Nội có nguồn gốc từ thế kỷ XVII và nổi tiếng với các sản phẩm mây tre đan đa dạng về mẫu mã. Đây cũng là điểm đến du lịch thu hút nhiều du khách.
Sản phẩm mây tre ở Phú Vinh không chỉ bao gồm vật dụng hàng ngày như khay, đĩa, rổ mà còn có các món đồ lưu niệm như khung ảnh, tranh chân dung và sản phẩm nội thất độc đáo như bàn ghế, đèn ngủ. Với sự sáng tạo và khéo léo, người dân nơi đây đã tạo ra nhiều sản phẩm mộc mạc nhưng đậm chất quê hương.
Làng nghề không ngừng phát triển, tạo việc làm cho người lao động và đưa sản phẩm của mình ra thị trường quốc tế. Từng sản phẩm mang đậm niềm đam mê và tình yêu nghề của người thợ góp phần khẳng định giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.
3.2 Làng nghề mây tre đan Tăng Tiến
Mây tre đan Tăng Tiến có lịch sử hơn 300 năm tại xã Tăng Tiến, Việt Yên, Bắc Giang nổi tiếng với những sản phẩm chất lượng cao như đệm, gối, túi xách và mành. Các sản phẩm ở đây được sản xuất tỉ mỉ, không chỉ đẹp mắt mà còn bền bỉ, không bị mối mọt hay phai màu, giúp thương hiệu Tăng Tiến chiếm được lòng tin của người tiêu dùng.
Làng nghề này đã trở thành điểm đến hấp dẫn cho thương lái và du khách quốc tế yêu thích sản phẩm từ tre và mây, biểu trưng cho văn hóa Việt. Sản phẩm mây tre đan Tăng Tiến ngày càng được biết đến rộng rãi, không chỉ ở châu Á mà còn chạm đến thị trường châu Âu, Mỹ và châu Phi. Với sự kết hợp giữa truyền thống và sáng tạo, mây tre đan Tăng Tiến đang ngày càng đa dạng hóa mẫu mã, mang đến những sản phẩm độc đáo cho những người yêu thích nét đẹp mộc mạc và thân thiện với môi trường.
3.3 Làng nghề mây tre đan Thạch Cầu
Thạch Cầu – cái tên gắn liền với những ai yêu thích sự mộc mạc của đồ thủ công mỹ nghệ, đặc biệt là mây tre đan. Tọa lạc tại xã Nam Tiến, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định, làng nghề này không chỉ tồn tại mà còn phát triển qua nhiều thế hệ, mang theo nét văn hóa đặc sắc của vùng đất Nam Định.
Lịch sử lâu đời của nghề mây tre đan ở Thạch Cầu chứng kiến sự gắn bó bền chặt của người dân với những cây tre, cây mây. Từ những vật liệu tự nhiên, người dân nơi đây đã khéo léo tạo nên những sản phẩm vừa hữu ích vừa đẹp mắt, thể hiện niềm đam mê và sự khéo léo qua từng thế hệ.
Thạch Cầu sản xuất rất nhiều sản phẩm mây tre đan đa dạng từ những vật dụng hàng ngày như rổ rá đến đồ nội thất trang trí và đồ chơi trẻ em. Những chiếc rổ, rá bền đẹp, những bộ bàn ghế tre duyên dáng, hay những bình hoa, đèn trang trí độc đáo – tất cả đều mang nét riêng, mộc mạc nhưng đầy tinh xảo tạo nên sức hút đặc biệt cho làng nghề Thạch Cầu.
3.4 Mây tre đan Liên Khê
Mây tre đan Liên Khê thuộc huyện Khoái Châu tỉnh Hưng Yên là một trong những làng nghề xuất khẩu nổi tiếng tại Việt Nam. Được hình thành từ những năm 90 của thế kỷ XX, làng nghề đã trải qua nhiều khó khăn nhưng nhờ vào tình yêu nghề của người dân nơi đây, nó đã phát triển mạnh mẽ với nhiều cơ sở sản xuất.
Hiện nay, sản phẩm mây tre đan Liên Khê đã trở thành thương hiệu quen thuộc trong trang trí nội thất, thể hiện nét văn hóa Việt Nam. Các sản phẩm được xuất khẩu sang nhiều quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc và Mỹ, và ngày càng nhận được sự yêu thích từ khách hàng quốc tế.
Tham gia Festival nghề truyền thống Huế 2019, Liên Khê giới thiệu nhiều sản phẩm đa dạng như khay đựng đồ ăn, thùng cắm ô, giá đựng, chậu hoa và giỏ đựng đồ. Với vẻ đẹp giản dị nhưng tinh xảo, các sản phẩm mây tre đan Liên Khê không chỉ có giá trị thẩm mỹ mà còn tính ứng dụng cao. Hy vọng rằng, những sản phẩm này sẽ ngày càng được biết đến và khẳng định chỗ đứng trên thị trường.
3.5 Làng nghề mây tre đan Triệu Xá
Làng nghề mây tre đan Triệu Xá, xã Triệu Đề, Vĩnh Phúc, được công nhận từ năm 2006, nổi tiếng với các sản phẩm chất lượng, sáng tạo và đa dạng. Sản phẩm không chỉ phục vụ nhu cầu nội địa mà còn xuất khẩu, góp phần tạo việc làm cho người dân và phát triển kinh tế địa phương. Nghề này phù hợp với mọi lứa tuổi, từ trẻ em đến người già, mang lại thu nhập ổn định và thu hút du khách đến trải nghiệm và mua sắm. Triệu Xá là điểm đến hấp dẫn trong du lịch làng nghề.
3.6 Mây tre đan Vân Sơn
Làng nghề mây tre đan Vân Sơn, nằm giữa lòng huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc là một trong những làng nghề thủ công truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa Việt. Nơi đây từ lâu đã nổi danh với những sản phẩm mây tre đan tinh xảo, được chế tác từ đôi bàn tay khéo léo và sự kiên nhẫn của những nghệ nhân làng nghề. Sản phẩm từ Vân Sơn không chỉ đáp ứng nhu cầu trang trí nội thất, đồ gia dụng mà còn được xuất khẩu ra nhiều quốc gia trên thế giới.
Với sự sáng tạo và đa dạng, mỗi món đồ mây tre đan từ Vân Sơn như chứa đựng câu chuyện về đời sống, tâm hồn của người dân Việt. Nghề này đã giúp tạo việc làm cho hàng trăm hộ gia đình, đặc biệt vào mùa nông nhàn, góp phần cải thiện đời sống và giữ gìn nét đẹp văn hóa làng nghề.
3.7 Làng nghề mây tre đan Ninh Sở
Làng nghề đan mây tre Ninh Sở thuộc Thường Tín, Hà Nội là một trong những làng nghề truyền thống lâu đời. Tại đây, người dân sản xuất các vật dụng gắn liền với đời sống nông dân như nơm, giỏ để bắt tôm cá. Nghề mây tre đan không chỉ giúp cải thiện đời sống trong thời kỳ đất nước khó khăn mà còn tiếp tục phát triển với các sản phẩm ngày càng tinh xảo.
Người thợ nơi đây có thể tạo ra những tác phẩm nghệ thuật từ tre, thể hiện khả năng sáng tạo cao. Từ những năm 20 của thế kỷ XX, sản phẩm của làng Ninh Sở đã được trưng bày tại các hội chợ mỹ nghệ trong nước và quốc tế, bao gồm triển lãm tại Paris năm 1931. Hiện nay, nhiều sản phẩm mây tre đan Ninh Sở được xuất khẩu sang các nước châu Á và châu Âu khẳng định vị thế của làng nghề trên thị trường quốc tế.
3.8 Mây tre đan Ngọc Động
Ngọc Động ngôi làng nhỏ thuộc xã Hoàng Đông, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam nổi tiếng với nghề mây tre đan độc đáo. Khác với nhiều làng nghề khác, Ngọc Động sử dụng cây mây và giang làm nguyên liệu tạo nên các sản phẩm như ghế, khay, lọ và đĩa mang đậm nét tinh hoa Việt.
Đặc biệt, sản phẩm mây xiên giang của làng có độ bền cao, không biến dạng trước mọi điều kiện thời tiết, thể hiện tay nghề tinh xảo và sự sáng tạo của nghệ nhân Ngọc Động.
3.9 Mây tre đan Bao La
Làng nghề mây tre đan Bao La, xã Quảng Phú, Quảng Điền, Thừa Thiên – Huế đã phát triển vượt bậc, trở thành một trung tâm sản xuất uy tín với hơn 600 năm lịch sử. Từ việc chế tác các sản phẩm truyền thống như thúng, nia, đến sáng tạo những món đồ thủ công mỹ nghệ độc đáo, Bao La không chỉ phục vụ nhu cầu trong nước mà còn xuất khẩu ra thế giới. Sản phẩm mây tre Bao La kết hợp hài hòa giữa nét truyền thống và hiện đại, tạo nên giá trị nghệ thuật và thu hút sự chú ý trên thị trường.
3.10 Làng nghề mây tre đan Thu Hồng
Làng tre trúc Thu Hồng, yên bình bên dòng sông Cà Lồ là một trong những làng nghề truyền thống nổi tiếng của miền Bắc. Với lịch sử lâu đời, sản phẩm tre trúc ở đây được biết đến với sự khéo léo và tinh xảo, sánh ngang cùng các làng nghề nổi tiếng khác như gốm Bát Tràng hay lụa Vạn Phúc. Người dân Thu Hồng không chỉ giỏi đục đẽo, tạo ra những sản phẩm bền đẹp mà còn giữ vững truyền thống giữa những thách thức của thời đại. Sản phẩm tre trúc của làng đã vươn ra quốc tế, tiếp tục ghi dấu ấn trên thị trường thế giới.
4. Kết luận
Mỗi làng nghề mây tre đan tại Việt Nam không chỉ đại diện cho sự khéo léo và tài hoa của người thợ mà còn là dấu ấn của văn hóa truyền thống được gìn giữ qua bao thế hệ. Từ những sản phẩm mộc mạc, thân thuộc đến những tác phẩm nghệ thuật tinh tế các làng nghề mây tre đan đã và đang góp phần làm phong phú cuộc sống hiện đại, đồng thời mang hồn quê Việt vươn xa trên thị trường quốc tế. Hy vọng rằng với những thông tin về top các làng nghề mây tre đan này, bạn sẽ có thêm những góc nhìn mới về văn hóa làng nghề và nguồn cảm hứng để khám phá, trân trọng các giá trị truyền thống.
